ما یه سری اصطلاح تو پوستر و فرایند ثبتنام به کار بردیم. منظورمون ازشون اینه که:
یکم- مسألهای که شما انتخاب کردید، یک چالش اجتماعی محسوب میشه اگه:
- جزئی، دقیق و دارای موضوع مشخصه.
- مردم در زندگی روزمره با اون درگیر هستند.
- حداقل الان پاسخ مشخص و کارآمدی براش وجود نداره.
- مطالبه عمومی برای حل اون چالش وجود داره.
مثلاً «مشکلات تربیتی یا ضعف آموزش و پرورش» یک چالش اجتماعی محسوب نمیشن! بلکه مواردی مثل «ناهنجاریهای رفتاری نوجوانان مقطع متوسطه اول در شبکههای اجتماعی رسانه محور»، «ناکارآمدی نظام آموزش و پرورش عمومی در ارتقاء مهارتهای کار گروهی در نوجوانان»، «تقاضای عمومی و وسیع نسبت به خرید لباسهای مغایر با عفت» و «از خود بیگانگی فرهنگی و ملی در شخصیتسازی بازیهای اندرویدی کافه بازار» چند نمونه چالش اجتماعی هستند.
دوم- راه حل شما هم اگر یکی از ویژگیهای زیر رو داشته باشه، نوآورانه محسوب میشه:
- نوآوری بنیادی: پاسخ اساسی، منحصر به فرد و جدید به مسئله جدید یا قدیمی دادید.
- نوآوری در کاربرد: یه محصول یا خدمت موجود رو برای هدف و کاربرد جدیدی معرفی و به کار گرفتید.
- نوآوری در خدمت/محصول: یه چیز جدید طراحی و خلق کردید.
- نوآوری در فرآیند: مسیرهای بهتری رو برای رسیدن به راه حل مسئله شناسایی و جایگزین کردید.
- نوآوری در مواجهه یا روش جذب مخاطب به سمت خدمت و راه حل.
- نوآوری در ساختار: طراحی یا بازطراحی نظم جدید و مؤثر در مورد مسئله
سوم- و نوآوری شما باید یکی از شاخصههای زیر رو داشته باشه، تا در فراخوان پذیرش بشه:
- از منابع دست اول دینی استخراج شده و به نحوی در حال کاربردی کردن آموزههای اجتماعی دین باشه.
- متکی به سنت های ایرانیه (مثلاً گلریزان) و نسخه به روزی از اونها ارائه میده.
- احیای یک پاسخ کارآمد ملی باشه (مثلاً جهاد سازندگی) که به هر دلیلی الآن به فراموشی سپرده شده.
- از تجربیات موفق جوامع اسلامی الهام گرفته و برای حل یه چالش مشابه، نسخه بومی شده از اون راه حل رو ارائه میده.
چهارم- البته این پاسخ نوآورانه، اگر حداقل دوتا از ملاک های زیر رو داشته باشه، مبتنی بر نوآوری اجتماعی طراحی شده و اولویت پذیرش داره:
- به یک تقاضای واقعی اجتماعی و اولویتدار عموم مردم پاسخ میده.
- یک راه حل برخاسته از اجتماع و خود مردم محسوب میشه.
- مشارکت پذیری مردمی در پیادهسازی راه حل بسیار بالاست.
- منتهی به ایجاد یه نفع و ارزش عمومی میشه.
پنجم- سطوح پیشبرد راه حل:
- سطح اول: طراحی مفهومی کامل ایده و تکمیل تیم.
یعنی شما موفق شدید یک ایده محض را تا اینجا جلو بیارید که ابعاد چالش اجتماعی را دقیقاً شناسایی کرده و میدونید این چالش چه خاستگاههایی داشته. سپس راهحلتون را متناسب با این چالش کردید و میدونید کدام دسته از مخاطبین درگیر با چالش را هدف قرار خواهید داد. همچنین پس از بررسی کامل و دقیق پاسخهای موجود، براتون کاملاً مشخص شده است که راهحل انتخابی شما چه امتیازات و ویژگیهایی نسبت به آنها داره و چرا مخاطبین و جامعه درگیر با چالش، به سمت انتخاب پاسخ شما خواهند اومد. در نهایت برای پیاده کردن این ایده، تیمی را دور هم جمع کردید که تخصصهای متناسبی با اجرای ایده دارند. - سطح دوم: در حال اجرای آزمایشی و محدود راه حل.
یعنی شما حاصل گفتهها و تحقیقات و نوشتههای تیمی رو تبدیل به یه خدمت یا محصول مشخص کردید (راه حل عینی) و مدتیه دارید امتحانش میکنید تا ببینید واقعاً جواب میده و چالش رو حل میکنه (یا بهبود میده) یا نه. مثلاً اگر برای چالش خردورزی کودکان زیر هفت سال داشتید راه حل ارائه میکردید، الان یه سری متن داستانی یا قصه خیلی کوتاه تولید کردید و یه کانال در شبکههای اجتماعی (یا اینستاگرام) زدید تا والدین بیان بردارند و شبها برای بچههاشون بخونند. - سطح سوم: شکست در فرایند اجرای راه حل.
شکست خوردید ولی این شکست خیلی باارزشه و شما رو برای شناخت بهتر چالش، مخاطب و نقاط ضعف راه حل خیلی کمک کرده. شایدم بعضی از اعضای تیم که خیلی پای کار نبودند، الان جدا شده باشند. در کل دیگه اون تیم سابق نیستید و واقعنگری شما بیشتر شده. - سطح چهارم: دستیابی به محصول یا خدمت اولیه موفق.
شما راه حل رو پیاده کردید و دیدید که جواب میده. مثلاً تو همون کانالی که زده بودید، اینقدر پیام و بازخورد خوب از اعضاء گرفتید که الان به این فکر افتادید وارد مرحله نگارش کتابهای قصه با موضوع خردورزی برای کودکان بشید و یه تیم خیلی متخصص و کاربرد دور هم جمع کنید. - سطح پنجم: در حال تدوین سازوکارهای توسعه راهحل به مقیاس واقعی
خوب حالا از تجربه موفق قبلی کلی اندوخته دارید و بر اساس شناختهای جدید، دارید روی یه راهحل جدیتر و بزرگتر کار میکنید که مخاطبین بیشتری رو پوشش میده و چالش رو با ضریب بالاتری حل میکنه. توجه داشته باشید که مقیاس کار در اینجا واقعیه و مثلاً یه کانال با ده بیست هزار عضو مدنظر نیست. راهحل شما مثلاً باید بتونه یه شهر یا یه گستره مشابه رو پوشش بده و اجرای اون، تغییر ملموس اجتماعی ایجاد کنه. پس واقعبین باشید و فوری خودتون رو تو این سطح قرار ندید.
(صد نکته غیر حسن بباید که تا کسی مقبول طبع مردم صاحبنظر شود) - سطح ششم: اجرای راه حل در مقیاس واقعی و وسیع
این یعنی شما دارید یه تغییر اجتماعی مطلوب رقم میزنید و راهحلی که در سطح پنجم بهش رسیدید رو پیاده میکنید، بازخورد میگیرید و دوباره متناسبسازی میکنید.
